با توجه به آنکه پدیده آتش‌سوزی می‌تواند خطرات و خسارت های جانی و مالی جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد لازم است که همه افراد با نحوه استفاده از سیستم‌های محافظتی مانند کپسول آتش‌نشانی آگاهی داشته باشند. در حقیقت استفاده از کپسول آتش‌نشانی می‌تواند مؤثرترین و سریع‌ترین راه برای خاموش کردن آتش‌سوزی باشد و خوشبختانه امروزه انواع مختلفی از کپسول‌ها با مواد خاموش‌کننده مختلف همانند سیستم اطفاء حریق گازی FM200 وجود دارند که می‌توانند برای کلاس‌های مختلف آتش‌سوزی مورد استفاده قرار بگیرند. در ادامه مطلب به بررسی روش کار با کپسول آتش‌نشانی پرداخته می‌شود.
نحوه استفاده از کپسول آتش‌نشانی به طور کلی
انواع مختلفی از کپسول‌های آتش نشانی وجود دارند که هر کدام می‌توانند برای کلاس های مختلفی از آتش سوزی ها مناسب هستند و لازم است که قبل از استفاده از آن‌ها از مواد خاموش‌کننده داخل آن‌ها آگاهی داشت. به صورت کلی روش کار با کپسول آتش نشانی کار ساده ای است و می‌تواند در چند مرحله ساده آتش را مهار و خاموش کرد. برای خاموش کردن آتش با این کپسول ها باید طبق مراحل زیر عمل کرد.
- ابتدا باید ضامن کپسول آتش‌نشانی کشیده شود تا بتوان از آن استفاده کرد.
- در مرحله دوم باید در فاصله مناسبی از آتش قرار گرفت و سپس سر نازل را به سمت آتش گرفت. نحوه قرارگیری فرد در زمان خاموش کردن آتش باید به‌گونه‌ای باشد که باد آتش را به سمت فرد نیاورد.
- در مرحله سوم باید اهرم کپسول آتش نشانی را فشار داد تا مواد داخل کپسول به سمت آتش پرتاب شوند. نحوه استفاده از کپسول در این حالت باید به‌گونه ای باشد که در حالت جارو کردن مواد به سمت آتش پرتاب شود. فاصله فرد تا آتش باید به‌گونه‌ای باشد که دچار سوختگی و خسارت نشده و از آن طرف نیز مواد خاموش‌کننده به خوبی آتش را مهار کنند.
- بعد از آنکه از شدت و شعله‌های آتش کم شد می‌توان به سمت آتش حرکت کرد تا تسلط و کنترل بیشتری بر روی آن داشت.
مهم‌ترین نکات در زمان آتش‌سوزی
در زمان بروز حریق لازم است که به نکات و پارامترهای مختلفی توجه داشت که مهم‌ترین و اصلی‌ترین آن‌ها داشتن خونسردی و آرامش است. تا زمانی که فرد آرامش مناسبی نداشته باشد قادر نخواهد بود درست تصمیم‌گیری کند و درگیر مشکلات و چالش‌های بیشتری خواهد شد. از جمله مهم‌ترین نکاتی که در زمان بروز آتش‌سوزی و مقابله با آن و همچنین استفاده از کپسول‌های آتش‌نشانی باید در نظر گرفت می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- ابتدا باید مطمئن شد که نوع کپسول آتش‌نشانی مناسب با نوع آتش‌سوزی انتخاب شده است چرا که کپسول‌ها می‌توانند مواد خاموش‌کننده مختلفی داشته باشند.
- در زمان مقابله با آتش باید اطمینان حاصل کرد در صورت تشدید و توسعه آتش یک مسیر خروجی و راه فرار در دسترس قرار دارد.
- خاموش‌کننده‌ها همواره باید در دسترس باشند و از سلامت آن‌ها اطمینان حاصل کرد.
- در زمان مقابله با آتش باید از روش PASS استفاده کرد به این صورت که پین را کشیده و پایه آتش را نشانه گرفته و سپس دسته را فشار داد و نازل را به جلو و عقب کشید تا آتش خاموش شود.
- در زمان استفاده از کپسول‌های آتش‌نشانی باید دقت داشت که باید پایه آتش را هدف قرار داد نه شعله‌های آن را.
- در زمان خاموش کردن آتش باشد خاموش‌کننده را به جلو و عقب حرکت داد و تمام منطقه را پوشش داد.
- حتماً باید فاصله ایمنی را از آتش حفظ کرد.
- هرگز نباید به آتش پشت کرد
- در صورتی که کپسول آتش‌نشانی کاملاً تخلیه شد و آتش همچنان شعله‌ور بود باید بلافاصله منطقه را تخلیه کرد و با آتش‌نشانی تماس گرفت.
- در آتش‌سوزی‌های بزرگ و عظیم استفاده از کپسول آتش‌نشانی کار اشتباهی است و باید بلافاصله منطقه را ترک کرده و به آتش‌نشانی اطلاع داد.
اشتباهات رایج در استفاده از کپسول‌های آتش‌نشانی
به صورت کلی طریقه استفاده از هرکدام از انواع کپسول‌های گاز، پودری، CO2، آب و… متفاوت هستند و باید اصول و قواعد مختلفی را در زمان اطفای حریق رعایت کرد اما اصول کلی شامل کشیدن ضامن، رعایت فاصله، فشار دادن اهرم و پوشش آتش هستند. تعدادی از افراد در زمان استفاده از کپسول‌های آتش‌نشانی اشتباهاتی انجام می‌دهند که ممکن است باعث بروز چالش‌های مختلفی شود. از مهم‌ترین اشتباهات می‌توان به مواردی همچون عدم توجه به دستورالعمل‌های کپسول آتش‌نشانی، استفاده از کپسول‌های نامناسب (به عنوان نمونه استفاده از کپسول آب برای خاموش کردن آتش‌سوزی مایعات و…)، استفاده از کپسول‌های ناقص و تاریخ گذشته و… اشاره کرد.