انسان‌ها همواره در تلاش بوده‌اند که از جان و مال خود در برابر حوادث و اتفاقات مختلف محافظت کنند به همین دلیل اقدام به ساخت پناهگاه می‌کنند. آتش‌سوزی از خطرناک‌ترین پدیده‌هایی است که می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری به بار بیاورد. برای بروز حریق لازم است که شرایط مختلفی همچون وجود همزمان سوخت، اکسیژن و گرما فراهم شود. آتش‌سوزی می‌تواند در هر مکان و محیط، شرایط ویژه‌ای داشته باشد و میزان خطرات و خسارت های آن نیز متفاوت خواهد بود. در حقیقت شرایط مکان و محیط نیز می‌تواند در نوع آتش‌سوزی ها مؤثر باشد. در ادامه مطلب به بررسی طبقه بندی مکان ها با توجه به خطر وقوع آتش سوزی پرداخته خواهد شد.
تقسیم بندی مکان ها از نظر خطر آتش سوزی
به صورت کلی آتش‌سوزی‌ها می‌توانند در کلاس‌های مختلفی همچون کلاس A، کلاس B، کلاس C، کلاس D و کلاس K دسته‌بندی شوند و در هرکدام از این کلاس‌ها نوع سوخت و شرایط آتش‌سوزی متفاوت خواهد بود. استاندارد بین‌المللی NFPA13 ساختمان‌ها را بر اساس قابلیت آتش‌سوزی مواد موجود، میزان مواد قابل اشتعال، ارتفاع کالاهای انبار شده، میزان حرارت تولیدی و تراکم مواد سوختنی به چند گروه تقسیم می‌کند که به شرح زیر هستند:
مکان های کم‌خطر (Light-Hazard)
مکان های کم‌خطر به محیط‌هایی گفته می‌شوند که مواد قابل اشتعال کمی در آن وجود دارد و در صورت بروز حریق در این مکان‌ها، حرارت کمی تولید می‌شود. در اصل تراکم مواد قابل اشتعال در چنین مکان‌هایی کمتر از 50 کیلوگرم بر متر مربع است و در صورت بروز حریق نیز به مواد خاموش کننده کمی نیاز خواهد بود. از جمله رایج‌ترین مکان‌های کم‌خطر می‌توان به ساختمان‌های اداری، مسکونی، بیمارستان‌ها، کتابخانه‌ها، اماکن مذهبی، مدارس و… اشاره کرد.
مکان های با خطر متوسط گروه 1 (Ordinary-Hazard-Group1)
این مکان ها نیز دارای مواد قابل اشتعال کمی هستند و در صورت بروز حریق در آن‌ها حرارت متوسطی آزاد می‌شود. میزان تراکم مواد قابل اشتعال در این مکان‌ها از 50 تا 100 کیلوگرم بر متر مربع متفاوت خواهد بود و ارتفاع مواد انبار شده هم از 2.4 متر کمتر است. از رایج‌ترین مکان‌های با خطر متوسط در گروه اول می‌توان به رستوران‌ها، پارکینگ‌ها، کارخانجات شیشه، کنسروسازی و… اشاره داشت.
مکان های با خطر متوسط گروه 2 (Ordinary-Hazard-Group2)
یکی دیگر از مکان هایی که دارای خطر آتش‌سوزی متوسط هستند، مکان‌هایی می‌باشند که میزان مواد قابل اشتعال در آن‌ها از 100 تا 150 کیلوگرم بر متر مربع است و ارتفاع مواد انبار شده در آن‌ها کمتر از 24 متر است. از جمله رایج‌ترین مکان‌های با خطر متوسط گروه دوم می‌توان به دفاتر پستی، چاپخانه‌ها، کارخانجات تولید لاستیک، کتابخانه‌های بزرگ، تعمیرگاه‌ها و… اشاره کرد.
مکان های با خطر بالا گروه 1 (Extra-Hazard-Group1)
مکان‌های خطرناک گروه اول به مکان‌هایی گفته می‌شود که مواد قابل اشتعال زیادی در آن‌ها موجود بوده و احتمال آتش‌سوزی در آن‌ها بسیار زیاد است. چنانچه در این مکان‌ها آتش‌سوزی صورت بگیرد حرارت زیادی تولید می‌شود و سرعت گسترش آتش زیاد است. بر خلاف تصورات افراد در این مکان‌ها تراکم مواد سوختنی زیاد نیست اما سرعت گسترش آتش بسیار زیاد خواهد بود. کارخانه‌های فیبر، کارگاه‌های برشکاری، لوازم خانه با فوم‌های از جنس پلاستیک، آشیانه‌های هواپیما، بازیافت‌خانه‌ها، چاپخانه، کارخانه یا کارگاه‌های ریخته‌گری و … از رایج‌ترین مکان‌هایی هستند که در این دسته‌بندی قرار خواهند گرفت
مکان های با خطر بالا گروه 2 (Extra-Hazard-Grroup2)
این مکان‌ها دارای مواد قابل اشتعال و خطرناکی بوده و حجم این مواد زیاد است. تراکم مواد قابل اشتعال در این مکان‌ها بیشتر از 100 کیلوگرم بر متر مربع بوده و بیشترین آمار آتش‌سوزی‌ها مربوط به این دسته می‌باشد. از رایج‌ترین مکان‌هایی که در این دسته قرار دارند می‌توان به کارخانه‌های تولید کننده حلال شوینده و رنگ‌کاری، مخازن سوخت، انبارهای بزرگ چوب، کارخانه‌های تولید پلاستیک، کارخانه‌های تولید اسپری خوشبو کننده و… اشاره کرد.
میزان خطر آتش سوزی ها
آتش‌سوزی ها می‌توانند بر اساس نوع ماده سوختنی انواع مختلفی داشته باشند و در کلاس‌های مختلفی طبقه‌بندی شوند. میزان خطرات انواع آتش‌سوزی‌ها می‌تواند تحت تأثیر فاکتورها و پارامترهای مختلفی باشد که مهم‌ترین آن‌ها شامل نوع ماده سوختنی، شرایط ایجاد حریق، نوع مکان‌هایی که آتش‌سوزی در آن‌ها رخ می‌دهد، میزان امنیت محیط، رشد سرعت و گسترش آتش و… هستند. خوشبختانه امروزه در تمامی مکان‌ها از سیستم‌های امنیتی مختلفی همچون سیستم اطفاء حریق گازی FM200 استفاده می‌شود که می‌تواند در زمان بروز حریق میزان خسارت‌ها و خطرات را کاهش بدهند.